Süd vəzi xərçəngini erkən mərhələdə necə aşkarlamaq olar?

? 1. Özünü müayinə (aylıq döş özmüayinəsi)

Bu, ən sadə, amma çox vacib üsuldur.

Necə və nə vaxt etməli:

• Hər ay eyni gündə (adətən menstruasiyadan 5–7 gün sonra) güzgü qarşısında və duşda yoxlama aparın.

• Əgər menstruasiya olmursa (məsələn, menopauzada), hər ayın eyni gününü seçin.

Nələrə diqqət etməlisiniz:

• Dərinin dartılması, büzüşməsi və ya çuxur əmələ gəlməsi

• Döşdə və ya qoltuqaltında bərk və ağrısız düyün/bərklik

• Dəridə və ya məmədə qızartı, qabıqlanma, batıqlıq

• Məmədən gələn qanlı və ya şəffaf axıntı

• Döşlərin ölçü və formasında asimmetriya və ya dəyişiklik

➡️ Bu əlamətlərdən biri belə varsa, dərhal mammoloqa və ya ginekoloqa müraciət edin.

? 2. Mammoqrafiya (rentgen üsulu ilə döş müayinəsi)

Xərçəngi hiss olunmadan əvvəl, yəni 0–1-ci mərhələdə belə göstərə bilir.

? 3. Süd vəzi USM (ultrasəs müayinəsi)

• 30–40 yaş arası qadınlarda mammoqrafiyadan daha uyğundur, çünki bu yaşda döş toxuması sıx olur.

• Hər il bir dəfə mütləq etmək məsləhətdir.

• Həmçinin, həkim şübhəli sahə gördükdə və ya kista, fibroadenoma kimi halları izləmək üçün təyin edə bilər.

? 4. Qan testləri və genetik analizlər

Xüsusilə ailəsində süd vəzi xərçəngi olan qadınlarda:

• BRCA1 və BRCA2 gen analizləri – genetik risk dərəcəsini göstərir.

• CA 15-3 və CEA kimi onkomarkerlər köməkçi testlərdir, amma tək başına diaqnoz qoymaq üçün kifayət deyil.

?‍⚕️ 5. Peşəkar müayinə

Hər il:

• Mammoloq və ya ginekoloq tərəfindən döş müayinəsi aparılmalıdır.

• Həkim zərurətə görə mammoqrafiya, USM və ya biopsiya təyin edə bilər.

❤️ Qısaca yadda saxla:

?️ Hər ay – özünü yoxla
? Hər il – mammoqrafiya və ya USM
? Ailədə risk varsa – genetik analiz et
? Əlamət varsa – vaxt itirmə, həkimə müraciət et

İstəsən, sənə yaşına və ailə riskinə uyğun olaraq fərdi süd vəzi xərçəngi erkən aşkarlama cədvəli (ay-ay, il-il nə vaxt hansı müayinəni etdirmək lazımdır) hazırlayım.
Hazırlayım?